Superduurzaam stadskantoor Venlo zuivert stadslucht

Vloerbedekking van plastic flessen
Acht jaar lang onderzochten gemeente en partners hoe de cradle to cradle–gedachte het beste kon worden doorgevoerd in het stadskantoor – zowel in het groot als in het klein. De bureaustoelen in het gebouw zijn volledig recyclebaar en de vloerbedekking is gemaakt van gerecycled materiaal zoals plastic flessen. De groene gevel is een verticale tuin met vele soorten flora en fauna en zuivert daarmee de lucht van de weg en spoorbaan naast het gebouw. Ook binnen zijn er groene wanden die bijdragen aan de luchtvochtigheid, het zuurstofgehalte en de akoestiek.

Projectleider Michel Weijers van de gemeente Venlo: ‘Het was een uitdaging om in alle aspecten te denken aan mens en milieu. Zo bleek hout als bouwmateriaal niet genoeg aan de eisen te voldoen en is er voor beton gekozen. Maar wel speciaal beton dat is hergebruikt. Cradle to cradle is bij de bouw geen truukje geweest, maar is integraal doorgezet in alle facetten.’

Mens, milieu en economie leidend in ontwerp en bouw
In 2008 besloot de gemeente Venlo cradle to cradle als ambitie voor de stad in te zetten. Cradle to cradle betekent dat in het ontwikkelproces zoveel mogelijk aandacht is voor mens, milieu en economie. Het stadskantoor is daar een goed voorbeeld van. De architect is niet gekozen aan de hand van het ontwerp, maar aan de hand van zijn visie op cradle to cradle. Op dezelfde wijze heeft de gemeente de overige partners van het team geselecteerd die werken vanuit deze filosofie. Vanuit economisch oogpunt is er gekeken naar wat de restwaarde van de materialen is zodra het gebouw wordt gesloopt. Voor de gebruikers is het gebouw zo ingericht dat het interactie stimuleert: het is een werkomgeving waarin burgers en medewerkers elkaar makkelijk op kunnen zoeken. Het gezonde binnenklimaat zorgt daarnaast ook voor een prettige werkomgeving. De komende jaren gaat de gemeente samen met verschillende partners onderzoeken wat het effect is op de arbeidsproductiviteit en het ziekteverzuim van de gemeentelijke organisatie. 

Integraal proces
Dat tijdens alle stappen in het proces rekening is gehouden met cradle to cradle, heeft voor een andere aanpak gezorgd. Zo passen de gebouwvorm en functie  optimaal in elkaar: de vorm van de vide draagt bijvoorbeeld bij aan de ventilatiestromen. Bijzonder is dat dit gebouw zich aangepast heeft aan zijn omgeving: de groene gevel zit aan de kant van de verkeersweg en spoorbaan, voor een betere zuivering van de lucht. De locatie heeft dus medebepaald hoe het gebouw eruit ging zien en nu voegt het gebouw weer iets toe aan de locatie.

Burgers Venlo betrokken bij wat gebouw oplevert
Een gebouw dat ‘duurzaam’ wordt gebouwd, heeft als uitgangspunt dat het ‘minder slecht’ is. Venlo wil echter een gebouw dat meerwaarde oplevert in plaats van een ‘minder slecht gebouw’. Dat was de uitdaging voor het bouw- en ontwerpteam. Weijers: ‘Het is van cruciaal belang dat zowel burgers als medewerkers snappen waarom dit gebouw meerwaarde voor hen oplevert. Met die bewustwording kunnen ze trots zijn op het gebouw. Zo kan bijvoorbeeld iedereen op schermen in het gebouw zien, hoeveel water er wordt bespaard en hoeveel de zonnepanelen opleveren.’

Wie heeft de bouw mogelijk gemaakt?
De gemeente Venlo is de eerste gemeente ter wereld die de Cradle to Cradle principes heeft omarmd. Hiervoor heeft ze in 2010 het C2C ExpoLAB opgericht, om de uitgangspunten praktisch te begeleiden bij verschillende projecten. Daarnaast zijn dit de partners die de bouw van het stadskantoor mede mogelijk hebben gemaakt: bbn adviseurs, LAUDY Bouw & Ontwikkeling, Royal HaskoningDHV, Veldhoen + Company BV en Kraaijvanger Architects.